The Chinese Takeout Container
Oyster Pail
Pandemiyle birlikte artan gel-al paket servisi, tek kullanımlık servis paketlerine ihtiyacı oldukça arttırdı ve paket serviste restoranların yemekleri muhafaza etmek için kullandıkları tek kullanımlık kaplarda da iyileştirmeye gidilmesine başlandı. Tek kullanımlık gıda kapları söz konusu olmuşken de bu konuda Çin paket servis kabı kadar ikonik bir şey yoktur.
İsmi sizi çokta yanıltmasın, kesinlikle Çin'den veya Asya'nın başka bir yerinden gelmediler. Kendisi tamamen Amerikan yaratımı olmasına rağmen başlangıcından beri Çin mutfağı ile ilişkilendirilmiştir. Muhteşem bir origamiden ilham alan tasarıma sahiptir.
Çin Paket Servis Kaplarının Kökeni
1894'te Chicago'da Çin paket servis kabının patentini alan *Frederick Weeks Wilcox*, tek parça kağıttan, parçalara bölünüp katlanarak ve üstünde tel tutacağı ile sızdırmaz bir 'kağıt kova' yarattı. Destek kıvrımları dışarı katlanıyordu ve bu sayede düz bir iç yüzey oluşturuyordu. Böylelikle kutu içindeki yiyecekleri tabağa düzgün bir şekilde kaydırmak oldukça kolaydı.
Bu origamik yapıdaki kutunun ilhamını aslında bir istiridye kovasından almıştı. (Bu nedenle ismi Oyster pail olarak da geçiyor yani İstiridye kovası.) İstiridyeler eskiden bugünkünden daha popüler, bol ve ucuzdu. İstiridyeleri parmakları kesmeden ayıklamak büyük bir marifet gerektiriyordu, bunu satıcıdan ayıklanmış bir şekilde almak iyi bir fikirdi. İstiridyeler ayıklandıktan sonra etin temiz sızdırmayan bir kapta evlere taşınması gerekiyordu. Satıcı tarafından geliştirilen kağıt istiridye kovası, bu iş için ucuz ve hijyenik bir olanak sağladı.
Çin - Amerikan Restoranları
Çin yemekleri, 1800'lerin ortalarında Kaliforniya'ya göçen Çinli halkın kendi mahallelerinde açtıkları Çin restoranları ile başladı. Başlarda daha geleneksel olan bu restoranlar, Amerikan halkı tarafından çok benimsenmemişti. Çin restoranları genellikle iki menüye sahipti; biri geleneksel Çin yemekleri diğeri daha fazla Amerikan damak tadına hitap eden bir menüydü. 'Amerikan yemekleri' gittikçe daha popülerleşti ve çoğu insanın Çin yemeğini düşündüklerinde hayal ettikleri şeye dönüştü. Yani aslında Çin yemek kaplarının içindeki yemekler de Amerikandı : )
New York Yiyecek ve İçecek Müzesi'nin yönetici müdürü Peter Kim; "Görüyorsunuz ve tam olarak ne anlama geldiğini biliyorsunuz,"
"Oldukça şaşırtıcı bir tasarım parçası. Hepsi tek bir kağıt parçasından kesilmiş ve katlanmış, böylece herhangi bir ek yeriniz yok. Bunun anlamı, sıvıların gerçekten dışarı sızabileceği bir yer olmadığıdır."
İçerideki yemeklere gelince: Kim, "Çin-Amerikan mutfağı, Çin'de bulduğunuz gıdalardan çok farklıdır" dedi.
"Yani temelde bir Amerikan kutusunda Amerikan yemeği var ve hepimiz etrafta etnik olarak dolaştığımızı mı düşünüyoruz?"
"Evet, Çin paket servis kutusundaki Çin yemekleri, elmalı turta kadar Amerikalıdır."
Kim, "ABD'de 40.000'den fazla Çin restoranı var" dedi. "Ve bunu sizin için bir bağlama oturtmak gerekirse, bu, ABD'deki McDonald's sayısının neredeyse üç katı."
Paket Yemeklerin Popülerleşmesi
İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Amerika'da , restorandan alınabilen ve evde ısıtılabilen hazır yiyeceklere talep artmıştı. Lezzetli, ucuz ve taşıması kolay olduğu için Amerikan - Çin yemekleri oldukça popüler oldu. Şehirlerde ve banliyölerde Çin yemekleri daha popüler hale geldikçe, artık bilinen kağıt kaplarda satılmaya başlandı. Şaşırtıcı derecede sağlam tek kullanımlık yiyecek kapları, Çin paket servislerinin artan popülaritesi için ideal görünüyordu.
Fold - Pak Şirketinin Kutuları
1970'lerde şuan Fold - Pak olarak bilinen şirkette çalışan bir tasarımcı, kutunun yan tarafına bir 'Pagoda' (Pagoda, Budistlerin dinî yapılarına verilen addır.) ve üstüne stilize bir 'Teşekkürler' ve 'Keyfini Çıkarın' yazısı koydu. Her ikisi Çin'de iyi talihi simgeleyen bir renk olan kırmızı ile basılmıştır. Böylece büyük bir paradoks oluşturdu: Help Remedies ambalaj tasarımcısı Scott Chapps, "Bu ambalaj Çin kültüründe gıda muhafazası için kullanılmasa da yapı, Batı toplumunda Doğu mutfağı fikrini temsil etmeye başladı" diyor. Veya Fold-Pak'ın pazarlama müdürü David Federico'nun dediği gibi, "Bunları Çin'de satmıyoruz."
Kutuları Amerika Birleşik Devletleri'nde birkaç şirket üretiyor, ancak en baskın olanı, pazar payının yüzde 70'ine kadar sahip olan Fold-Pak'tır .
Bugün Fold - Pak, Çin Paket servis kaplarını, Vilcox'un önerdiği şekilde üretiyor ancak daha fazla sızdırmazlık için iç kısımda gres yağı ve çoklu kaplamalı ağartılmış sülfat karton kullanılıyor. Şirket ayrıca günümüz davranışlarına uygun düzenlemelerde yaptı. Tel kısmı yerine tutkal ile yapıştırarak mikrodalgada kullanım için güvenli hale getirdi.
Üretimi:
Amerikan - Çin Paket Servisi
İstiridye mevcudiyeti azalmasıyla İstiridye kutuları, yerini Popülerleşen Amerikan - Çin paket yiyeceklerine bıraktı. Neredeyse sızdırmaz, dayanıklı, tek kullanımlık ve ucuz olan bu kovalar 'Amerikan - Çin Paket servisi' için hızla benimsendi.
Kutunun tasarımı da çok amaçlıdır. Genellikle bir çıkıntıyla kendiliğinden kapanır ve kutunun katlanma şekli nedeniyle sıcak yiyeceklerden bir miktar buhar çıkmasına izin verir. Dışa katlanan yan kanatları kutudan sökerek, dayanıksız bir tabak olarak da kullanabiliriz. Kaplar aynı zamanda birbirlerinin içine de kolayca sığar, böylece müşterilere teslim edilmeden önce istiflenerek kolayca saklanabilir.
- https://www.nytimes.com/2012/01/15/magazine/the-chinese-takeout-container-is-uniquely-american.html
- https://www.huffpost.com/entry/chinese-takeout-boxes_b_2571824
- https://eatouteatwell.com/the-chinese-takeout-container-is-really-an-american-oyster-pail/
- https://www.cbsnews.com/news/small-wonders-of-design-the-chinese-take-out-box/
- https://medium.com/@ellifiajhon69/5-key-tactics-the-pros-cons-use-for-chinese-food-boxes-design-79e69067dd04
- https://www.mashed.com/234270/myths-about-chinese-food-you-should-stop-believing/
- https://www.eater.com/2016/10/1/13110692/chinese-food-takeout-box-history
- https://www.mrtakeoutbags.com/blog/origins-of-chinese-takeout-boxes/
- https://en.wikipedia.org/wiki/Oyster_pail#:~:text=An oyster pail (also%20known,handle%20made%20of%20solid%20wire.
