Apple Tasarımcısı: Jonathan Ive

Jonathan Ive, Londra'nın kuzeydoğusundaki Chingford kasabasında doğdu. Babası, Middlesex Yüksekokulu'nda ders veren bir gümüş ustasıydı. Ive, ilk tasarım eğitiminin temellerini babasının atölyesinde aldı. Okul yılları sırasında arabalara tutkun olan Ive'ın bu merakı onu tasarıma iten ilk güdüydü. Londra'da araba tasarımı üzerine özel bir eğitim programı sunan Royal College of Art'a kaydoldu, burada aradığını bulamayıp Newcastle Polytechnic'te (Northumbria Üniversitesi) endüstriyel tasarım okumaya başladı. Bu dönemde yaptığı işitme cihazı gibi bazı tasarımları Londra'daki ünlü Tasarım Müzesi Design Museum'da sergilendi.

Ive'ın Polytechnic'teki tasarımları ona RSA Öğrenci Tasarım Ödülünü kazandırdı ve bu ödülle ABD'ye yaptığı gezideki harçlığını çıkardı. California'ya gitti ve burada, Apple Computers'a katılacak olan küçük bir danışmanlık firması işleten tasarımcı Robert Brunner da dahil olmak üzere çeşitli tasarım uzmanlarıyla tanıştı. Altı hafta sonra İngiltere'ye döndüğünde kendisine eğitim bursu sağlayan Robert Weaver'ın ürün tasarım ajansı Roberts Weaver Group'ta staj yaptı. Burada tasarım detaylarına ve iş etiğine gösterdiği belirgin ilgi ile yöneticileri etkiledi. Newcastle Polytechnic'ten en üst dereceyle mezun oldu.

Roberts Weaver ile bir yıl geçirdikten sonra; mikrodalga fırın, tuvalet, matkap ve diş fırçası gibi çeşitli ürünler tasarladığı Tangerine adlı Londra merkezli tasarım ajansında çalışmaya başladı. Burada, müşterilerinden biri olan Ideal Standard için tasarladığı tuvalet ve lavaboya şirketin patronu, ürünlerin çok maliyetli olduğunu ve fazla modern göründüğünü söyleyerek Ive'ın işini reddetti. Ive ise hoşlanmadığı ve fikirlerini beğenmediği müşterilerle çalışmaktan hoşnut değildi.

1990'dan 1992'ye, Apple, Tangerine'in müşterisi oldu ve Ive, firmanın ilk PowerBook tasarımlarına öncülük etti. Bu süre zarfında Robert Brunner, Ive'ı Apple'a almaya çalıştı. Eylül 1992'de resmen Apple'a tam zamanlı çalışan olarak alındı. Apple'ın endüstriyel tasarım grubundaki ilk büyük görevi, Newton'un ikinci neslini ve MessagePad 110'u ele aldı.

1990'ların başındaki ilk tasarım başarısızlıkları Ive'ı birçok kez işi bırakmaya sürükledi. 1985'te diğer Apple yöneticileri tarafından görevden alınan Steve Jobs, şirkete dönüş planlıyordu ve firmayı farklı bir yöne götürmede ona yardım etmesi için Ive'ı işe aldı. Ive'ın o zamanki patronu Jon Rubinstein, Apple'ın 1996'da şirketin yeniden canlanmasının ardından "tarih yazacağını" söyleyerek Ive'ı bir çalışan olarak tutmayı başardı.

"Öldüğümde mezar taşımın üzerine 'işte Jonathan Ive'ı bulan adam' yazdıracağıma dair espriler yapıyorum."

"İşimizin temel özelliklerinden biri, bir şeyi nasıl yaptığınızla çok ilgili olmamızdır: sadece soyut olarak tasarlayıp sonra başkasına yapmasını söyleyemezsiniz. İşlerini sevdiğiniz moda tasarımcılarından bilirsiniz: her adımda oradalar. Aylarca ürün yaptığımız yerlerde kaldım. Nasıl etkili bir tasarımcı olup da bunu yapamazsınız bilmiyorum."

Jobs'un dönüşünden sonra Ive, 1997'de endüstriyel tasarım kıdemli başkan yardımcısı oldu ve ardından şirketin önemli donanım ürünlerinin büyük çoğundan sorumlu endüstriyel tasarım ekibine başkanlık etti. Ive'ın bu kapasitedeki ilk tasarım görevi, 1998'de piyasaya sürülen iMac'ti. iMac, iPod ve nihayetinde iPhone ve iPad gibi diğer birçok tasarımın önünü açtı. 2014'te Jobs'la yakın ilişkisini şu şekilde açıkladı: "Nesnelere baktığımızda, gözlerimizin fiziksel olarak gördüğü ve algıladığımız şey tamamen aynıydı. Ve aynı soruları sorardık, bir şeyler hakkında aynı merak."

2000'li yılların başında Apple'da, tasarım ekibinin çalışmalarını denetleyen Ive'a şahsi tasarım ofisi verildi. Ive; özel ofisi olan tek Apple tasarımcısıydı. 20 yıldır beraber çalıştığı yaklaşık 15 kişilik çekirdek ekibi ve üst düzey Apple yöneticilerinin ofise girmesine izin verildi; ailesi dahil ofisine girmiyordu. 2011'de Ive'a, yıl için toplam tazminat olarak 25 milyon dolarlık hisse senedi ikramiyesi ile birlikte 30 milyon dolar maaş ödendiği bildirildi. Bir yıl sonra servetinin 80 milyon£ olduğu tahmin edildi.

Cesur, yarı saydam renkli kabuğuyla 1998 iMac G3 çok iyi geri dönüşler aldı. Ne yazık ki USB fare aksesuarı için aynı şey olmadı. Dairesel tasarımı, kullanımı zor olduğu için alay edildi ve belirgin bir üst veya alt kısım olmadığı için, hareket ederken farenin doğru yönü gösterdiğini bilmek zordu. Ancak iMac G3'ün kendisi çok başarılıydı ve sonunda 13 farklı renk şemasıyla geldi.

1961'den 1995'e kadar Braun'un baş tasarımcısı olan Dieter Rams'ın çalışmaları ve ilkeleri, Ive'ın çalışmalarını etkiledi. Gary Hustwit'in Objectified adlı belgesel filminde Rams, Apple'ın bugün var olan ve kendine ait iyi tasarımın on ilkesine göre ürünler tasarlayan birkaç şirketten biri olduğunu söylüyor. Aynı zamanda 1920'lerde Almanya'da ortaya çıkan temel bir tasarım yaklaşımı olarak Bauhaus ekolünden de etkilendiği görülüyor.

Ive, bir hayır kurumu müzayedesine HIV/AIDS için, dünya rekoru açık artırma fiyatı belirleyen bir Leica kamera ve dünyada sadece üç tane olan Jaeger-LeCoultre spor saati de dahil olmak üzere, hayır işleri için ürünler tasarladı. Bu müzayede sırasında, Ive ve Marc Newson, Bono's Product Red hayır kurumu için 13 milyon dolar topladı.

Apple, 27 Haziran 2019'da Ive'nin şirketten ayrılacağını ve Apple'ın endüstriyel tasarımcısı Marc Newson ile birlikte birincil müşterisi olarak çalışacak olan LoveFrom adlı bağımsız bir firmaya başlayacağını duyurdu. LoveFrom'un resmi bir web sitesi yok ve kaç kişiyi istihdam ettiğini açıklamıyor. FT ile yaptığı röportajda Ive, "Birkaç yıl önce bir çalışan toplantısı vardı ve Steve konuşuyordu. Temel motivasyonlardan birinin, muhtemelen asla tanışamayacak olsanız bile, o insanlar için bir şeyleri sevgiyle ve özenle yaparak insanlığa minnettarlığınızı ifade ediyorsunuz.". Ive, kendisini bu motivasyonla özdeşleştirdiğini ve Jobs'un bakış açısına hayran kalarak yeni şirketini LoveFrom olarak adlandırmasının nedeninin bu olduğunu söyledi.

"Apple’daki Endüstriyel Tasarım ekibi, ilk konseptten titizlikle tasarlanmış nihai ürünün üretimine kadar, ürün geliştirme sürecinin her aşamasında çok önemli bir rol oynar. Bu ekip, detaylara gösterdikleri olağanüstü dikkatin yanı sıra malzemeleri, üretim süreçlerini ve kullanılacak renklerle kaplamaların son hallerini seçmek için faydalandıkları yüksek kalite standartlarıyla dünyaca ünlüdür. Ürettikleri projeler ürün kategorilerinin de ötesine geçerek, aksesuar ve ambalajların tasarımının yanı sıra Apple’ın perakende satış deneyimini de destekler."

"Tasarımı Apple için rekabetçi bir araç olarak öne sürmek istedik ancak tasarımın neler yapabileceğini kimse tam olarak farkında değildi. Tasarım grubunda bizden büyük bir beklenti vardı: Apple farklıdır, Apple her zaman farklı olmuştur." Thomas Meyerhoffer, Kıdemli Endüstriyel Tasarımcı

"Apple ürünleri mükemmel çalışır. Çünkü tasarımcılarımız, her şeyden önce yalınlığa ve kullanışlılığa odaklanır. Yaptıkları işin başarısını, o işe kattıkları şeylerle değil, kullanıcının kazanımları üzerinden değerlendirirler."