İkonik Tasarımlar: Koltuk

Paimio koltuk, Fin mimar Alvar Aalto tarafından 1931-32 yıllarında, aynı zamanda mimarı olduğu Paimio Sanatorium’u için özel olarak tasarladığı ikonik bir üründür. Aalto, Tüberküloz hastalarının tedavisi için kullanılacak Paimio Sanatoryum’unun her detayını hastaların ihtiyaçlarına göre tasarlamıştır.

Paimio koltuğun tasarımındaki incelik ise; Alvar Aalto, uzun saatler boyunca burada oturacak hastaların rahat etmesi için özel tasarlamış, sandalyenin sırt açısını da hastaların rahat nefes almasını sağlayacak, en iyi açıya getirerek üretmiştir.

Konforu kadar heykelsi tasarımıyla da öne çıkan Paimio koltuğu, 1930’ların başında kontrplak üretiminin sınırlarını zorlayacak türde bükümlü bir yapıya sahip. Koltuğun kollarını, bacaklarını oluşturan çerçeve; iki lamine ahşap halkadan meydana geliyor. Bunların arasında sadece dört noktada çerçeveye sabitlenen, hem altta hem üstte içe kıvrılmış olarak bulunan preslenmiş ince kontrplak tabakası ise; esnek görünümlü koltuk kısmını oluşturuyor.

Koltuğun tasarımında, Marcel Breuer’in 1927 yapımı çelik borulardan oluşan Club Chair (Wassily Chair) tasarımından ilham alan Aalto, Club Chair’in çelik borularını soğuk buluyordu. Doğal hissi, insansı yapısı ve yalıtım özellikleri nedeniyle bina akustiklerinde ve mobilya tasarımlarında sık sık kullandığı Finlandiya’nın yerel huş ağacından üretilen ahşabı tercih etmiştir.

Paimio Sanatoryum'u Alvar Aalto’yu dünyaca ünlü bir mimar yapıyor ve bu vasıtayla mobilya tasarımı kariyerinin de başlangıcını oluşturuyor.

Paimio Koltuk günümüzde New York’taki MoMA ve Finlandiya Tasarım Müzesi’nin kalıcı koleksiyonları arasında yer alıyor. Ürün, 1935 yılında Aalto ve eşi Aino tarafından tasarlanan diğer ahşap mobilyaları üretmek ve satmak için kurulan Artek firmasının hala aktif olarak üretiminde.

Mimar ve tasarımcı Arne Jacobsen'in mimarı olduğu Kopenhag'daki SAS Royal Hotel için ortama hareket katacak mobilyalar tasarlamayı düşünüyordu ve bu noktada Swan Chair ve Egg Chair gibi (1958) kendi döner tabanı üzerinde dönmesine izin veren, yoğun otel atmosferinde aktif katılımcılar haline getiren bu iki sandalyeyi tasarladı.

Egg Chair de Swan Chair de teknolojik olarak yenilikçi sandalyelerdi; düz çizgiler yoktu sadece kıvrımlardan oluşuyordu. (Egg Chair’e 0. sayımızda yer vermiştik.) Bu iki sandalye de çevresine özel bir şey katan zarif bir duruşa sahip. Rahat ve destekleyici yönü, hem onu gördüğünüzde hem de içine oturduğunuzda öne çıkıyor.

Swan Chair, Yıldız şeklindeki alüminyum taban, parlak cilalı çelik bir kaide üzerine monte edilmiştir. Soğuk köpükten yapılmış, akıcı organik şekli üzerine kumaş veya deri ile kaplanmıştır.

Bu iki orijinal tasarım sandalye, Jacobsen'in Kopenhag'ın kuzeyindeki Klampenborg'daki evinde kendi garajında ortaya çıktı ve o zamandan beri Fritz Hansen'de üretiliyor.

Up koltuğun tasarımcısı İtalyan mimar Gaetano Pesce. Bu tasarım fikrinin aklına duşta geldiğini söylüyor “Elimde sünger vardı. Süngere bastığımda küçüldü ve serbest bıraktığımda orijinal hacmine geri döndü." Bu durum bir fikir yarattı: Bir koltuk aynı şekilde davranamaz mı?

Bu koltuk durumunda, nesnenin benzersiz formu, teknolojik yenilikle yan yana getirilerek, form ve teknik arasında hayret verici bir kutuplaşma yaratıldı. Koltuk için elde sıkıldığında hacmini kaybeden ve serbest bırakıldığında geri kazanan süngerin kasılma prensibi uygulamayı düşünen Pesce.. O dönemde firmanın öncüsü olduğu enjekte edilmiş poliüretan teknolojisi sayesinde Pesce'nin fikri uygulanabilir hale getirdi. Koltuk elastik kumaşlarla kaplandı ve maksimum kasılmayı sağlamak için vakumla paketlendi, bu da hacimde % 90'a varan bir azalma sağladı. Aynı zamanda depoda daha az hacim ve nakliye maliyetlerinde önemli tasarruflar sağladı.  Ambalaj açıldığında, atmosferik basınç poliüretanla karıştırılmış Freon gazı içindeki hücrelere hava itti ve nesne muhteşem bir şekilde yukarıya doğru büyümesini sağladı ve orijinal formuna geri döndü. Bu mükemmel yükseliş de ismini almasını sağladı ‘UP’.

"Ceci n'est pas une femme" sloganıyla "Non Una di Meno" feministleri, Gaetano Pesce'nin "Acı Çeken Majesteleri" yerleştirmesine karşı Piazza Duomo'da gösteri yaptılar. Tasarımcının 1969'da yarattığı ünlü "Up serisi" koltuğundan esinlenilen eser, kadına yönelik şiddet sorununu simgeleyen yüzlerce okla delinmiş bir kadın bedenini tasvir ediyor (LaPresse)

Militanlar saldırıyor "Kadına yönelik şiddeti daha da şiddetlendiren bir temsil, çünkü eleştirmek istediği şeyi somutlaştırıyor". "Kadın, savunmasız bir beden ve mağdur olarak. Şiddet aktörünü hiçbir zaman sorgulamadan temsil ediliyor. Ve tüm bunlar insan formundan geçmeden: Koltuk ve iğne yastığının kafası, elleri ve insanlığı ifade eden her şeyden yoksundur". (LaPresse)

Salvador Dali - Mae West Portresi

1935'te sürreal sanatçı Salvador Dalì'nin Mae West Portresi'nden ve Hollywood yıldızlarının kırmızı dudaklarından ilham alan Studio 65 mimarları, bir kült nesnesi olacak bir başyapıta imza attılar. Bocca, ev mobilyalarının en çok aranan, sevilen ve taklit edilen ürünlerindendir. 1970 orijinali yalnızca Gufram'a aittir.

Gufram; endüstriyel tasarımın sınırlarını zorlamasıyla dünya çapında tanınan bir İç Tasarım İtalyan markasıdır. Radikal Tasarım ruhu ve estetik, teknolojik ve malzeme araştırmalarıyla bağlantılı uyumsuz deneyimleriyle Gufram, kolektif hayal gücüne giren koltuklar ve iç tasarım ikonları yarattı: Bocca gibi.

2008'den beri Bocca'nın iki yeni versiyonu var: Dark Lady ve Pink Lady. İlki - asi, tamamen siyah ve büyük boy bir piercing ile - belirgin bir gotik eğilime sahiptir. Şehvetli ve rock ruhunu gösteriyor.

Diğer versiyon olan Pink Lady, daha göz alıcı ve modaya uygun bir renkte (fuşya) yeni bir rujla geliyor, bu da onu daha çok konuşma konusu olan bir kanepe yapıyor;  muhteşem bir ışıltılı modernite için ideal ortam.

2016'daki ilk 50 yılını kutlamak için Gufram, yalnızca elli Bocca kanepeden oluşan özel bir sınırlı seri sunuyor.  Hollywood divalarının kırmızı dudaklarından ilham alan ikonik şeklini koruyan bu yeni GOLD baskısı, markanın önemli dönüm noktasını vurguluyor ve dünyanın en güzel evlerine ve en önemli müzelerine kabul edilen bir nesneyi daha da zenginleştiriyor.

Bocca Sofa

Pink Lady

Dark Lady

Gold

Armut koltuk olarak da bildiğimiz Sacco koltuklar, günlük hayatımıza eğlenceli bir koltuk alternatifi olarak görünse de kendisi mobilya tasarım tarihinde devrim niteliğinde bir tasarımdır.

Armut koltukların, bir çuvalı (Sacco) polistiren toplarla doldurma hareketinin ötesinde, tanımlanmış net bir şekli yok. İşte tam da bu nedenle, mevsimler, modalar ve akla gelebilecek her 'izm' ile zamana meydan okuyan bir tasarımı var.

"Sacco" Armut koltuk, 1968 yılında İtalya'nın Torino kentinde Franco Teodoro, Cesare Paolini ve Piero Gatti tarafından tasarlandı. Tasarımcılarının fikri, herhangi bir pozisyonda herhangi bir vücuda kolayca uyum sağlayabilen "evrensel" bir koltuk tasarlamaktı. Sacco'nun, şüphesiz ki bu iddiasını çok iyi yerine getirdiğini söyleyebiliriz.

Yıllar sonra bir röportajda Gatti, ikonik koltuğu yaratma sürecini anlattı: "Farklı durumlara, farklı fiziksel yapılara uyum sağlayabilecek, olabildiğince esnek nesneler tasarlamak için çalışıyorduk. Bu işlevlere izin verecek bir koltuk düşünün dedik. Hem vücut hem de pozisyonları için bu uyarlanabilirliğe izin verecek bir malzeme düşünmeye başladık"

Tasarımcılar, armut koltuğun içini doldurmak için konfor seviyesini en iyi sağlayan polistiren ile karşılaştı. Polistiren, strafor ile aynı malzeme ailesine aittir ve genel olarak paketleme ve yalıtımın yanı sıra ses ve ısı yalıtımı gibi amaçlar için kullanılır. Koltuğun dışı sentetik deri veya pamuk / naylon karışımı bir kabuktan yapılır.

Sacco yumuşak ve yardımcı bir nesnedir: üzerine dilediğiniz gibi oturabilir veya üzerine uzanabilirsiniz. Gerçek bir "evcilleştirilmiş" bir ürün ve İtalyan tasarımının en parlak nesnelerindendir.

Josef Hoffmann parlak bir Avusturyalı mimardı. 20. yüzyılda mimarinin en ikonik figürlerinden biri oldu. İtalya’ya yaptığı bir yolculuğun ardından, stilini geliştirdi ve ayrıntılara gerçek bir göz atarak stilini daha özlü ve geometrik hale getirdi.

"Kubus" koltuk, Arjantin'in bağımsızlığının yüzüncü yılını kutlamak için 1910'da Buenos Aires'te düzenlenen bir sergi için yapıldı.  Adı, o yıllarda doğup onaylanan kübizmi anımsatmaktadır. Hoffmann bazı açılardan hareketin öncüsüydü.  Her şeyden önce Kubus, Hoffmann 'ın geometrik formlara olan tutkusunun ve kareyi sürekli kullanmasının sembolüdür. Bu nedenle mimaride de üslubu "Quadratstil" olarak adlandırıldı.

Kubus Koltuk, masif ahşap çerçeve üzerine poliüretan köpük ve ayrı ayrı dikilmiş ve şeritli deri parçalardan yapılmış döşeme ile kaplıdır ve olağanüstü bir tasarım ürünüdür. Josef Hoffmann, modern ve sofistike bir tarz geliştirmişti. Koltuk basit görünse de aslında detaylara gösterilen titizliğin bir sonucudur.