Gökyüzünde Saat Kaç?

1900ler’in başı havacılık tarihi açısından oldukça önemli yıllardı. Takvimler 1903’ü gösterdiğinde dünya Amerikalı Wright Kardeşler’in başarısını konuşuyordu.

Hemen devamında Brezilyalı havacılık tutkunu Alberto Santos Dumont, kendi tasarladığı tekerlekli hava aracıyla kalkış yapmayı ve uçmayı başardı. Tamamen mono blok tasarladığı kanatlar ve iniş kalkış esnasında gücünü tekerlere aktarabilen aracıyla Wright Kardeşler'in sansasyonel başarısına ortak oldu.

Sorunsuz geçen denemelerinin ardından ödüle layık görülen Santos için Paris'te ailesinin ve yakın dostlarının yanısıra sosyetenin ünlü simalarını da bir araya getirecek bir kutlama yemeği düzenlendi. Geceye katılan davetlilerin arasında Santos’un yakın dostu Louis Cartier de vardı.

Louis Cartier Santos Saat

Yemek esnasındaki sohbette Santos, arkadaşına uçuş sırasında cep saatini kullanırken yaşadığı zorluktan bahsetti. Zira uçak panelinden ellerini çekmesi, cebinden saatini çıkarıp bakması uğraştırıcı ve tehlikeliydi. Louis Cartier, havacılık tutkunu dostunun neye ihtiyacı olduğunu kafasında canlandırmaya başlamıştı bile. Henüz ismi koyulmamış da olsa o dostane sohbet dünyanın ilk pilot saati olarak da bilinen “Santos-Dumont”un ortaya çıkmasını sağlayacaktı.

İlk Pilot Saati

Louis Cartier yakın dostu için tasarladığı saati üretti ve Santos'a verdi. Sıradaki uçuşlarında büyük bir zevkle saatini kullanan Alberto Santos Dumont'un gazetelerde çıkan fotoğraflarına bakan halkın Santos'un kolundakini farketmesi uzun sürmedi. “O kolundaki şey de ne..?“ sorusunun cevabı basitti: “Kol saati“.

Alberto Santos Dumont Cartier Saat
Louis Cartier Santos Saat
İlk Cartier Santos Saat
İlk Cartier Santos Cartier

1900'lerin başlarına baktığımızda aslında kol saati yeni bir buluş değildi. Zira Patek Philippe benzer tasarıma sahip modelleri çoktan üretmişti bile. Ancak üretilen saatlerin hepsi kadın saatiydi. Bu sayede 'Santos Dumont' ilk pilot saati oluşunun yanında ilk erkek kol saati ünvanını da aldı.

Alberto Santos Dumont tasarladığı uçağıyla, Louis Cartier ise girişimci dostu için hazırladığı saatiyle farklı alanlarda tarihin seyrini değiştirecek gelişmelere imza attılar.

Louis Cartier tecrübeli bir tasarımcı ve başarılı bir pazarlamacıydı. Tasarımını yaptığı kol saatini seri üretime geçirebilmek için Edmond Jaeger’in -dönemin ünlü saat mekanizması üreticisi- kapısını çaldı. Cartier ve Jaeger’in ortak çabasıyla birlikte, adını ilk kullanıcısından alan 'Santos' saati, 1911 senesinde resmen satışa sunuldu. [1]

Cartier Santos İllustrasyon, Ben Lamb tarafından
Illustration: Ben Lamb

Vidalar ve Cartier

Santos, kariyerinde bir dizi evrim geçirecekti.

En önemlilerinden biri 1978'de paslanmaz çelik kordonun eklenmesiydi. Genellikle vidaları saklama çabasının aksine vidaları gösterme cesareti, Santos Saati için başka bir imza unsuru oldu. “Modern” Santos doğdu denebilir.

Vidalar ise markanın DNA'sına kodlanmış detaylardan birisi olarak hala karşımıza çıkmaktadır.

Modern Cartier Santos Saat
Modern Cartier Santos Saat
Pierce Brosnan ve Cartier Santos Saat
Pierce Brosnan

Cartier gibi 'James Bond' da her nesilde yeniden doğuyor. 80'lerdeki 'Noble House' adlı mini dizide Bond rolündeki Pierce Brosnan 'Cartier' taktı.

Daha sonraki yıllarda, bir diğer Bond oyuncusu Timothy Dalton ve Hollywood süperstarı Tom Cruise da dahil olmak üzere Santos-Dumont serisinden saatleri benimseyen diğer önemli isimler görüldü. [2]

Tom Cruise ve Cartier Santos Saat
Tom Cruise

Yüzyıllık İkonik Saat: TANK

Saatçilik dünyasında 'bileğe takılmak üzere tasarlanan saat' mevzusuyla artık piyasanın arkasındaki güç Louis Cartier'di.

1917'de Cartier'in ''Tank Saati'' uzun bir tasarım sürecinin doruk noktası olarak güçlü bir vizyonla doğdu. Geleneği bir kenara atan, alışkanlıkları sarsan ve modern tasarımı atölyelere taşıyan bir saatçilik ikonu olmaya aday bir saatti.

Takvimler 1919'u gösterdiğinde üretime geçen efsanevi saatin kare tasarımı yüzyılı aşacaktı.

Cartier Tank Saat
Cartier Tank Saat

İkonik tasarım Tank Saati, geometri ve soyut formlara dayalı Art Nouveau'dan yola çıkan ve sonunda Art Deco'nun öncüsü haline gelen -Louis Cartier'in estetik vizyonuyla kurduğu markasının- saat yapımcılığında modernliğe giriş niteliğindedir. [3]

ÇEMBERİN KARESİNİ ALMAK...

Alışılagelmiş çember saatlerin aksine Tank saatinin kare tasarımı, bir tankın üstten görünümüne ithafdır. Savaş alanlarında bulunan tankların çizgilerini ve orantarını takip ederken saat kasası aracın kokpitini temsil etmektedir.

Cartier Tank Saat

Ünlüler Tankı

Rudolph Valentino ve Cartier Tank Saat

George Fitzmaurice'in 'The Son of the Sheik' filmindeki sinema çekimlerinde Rudolph Valentino, Tank saatini kolundan çıkartmak istemedi. Bileğinde en sevdiği saatiyle geleneksel Ortadoğu kıyafetleri birbiriyle çelişti. Bu hoş kültürel tutarsızlık, bugün filmden alınan karelerde görülebilir. Bu, Tank'ın ilk sinema rolüydü.

Prensen Diana ve Cartier Tank Saat

Saatin Leydi Diana ile olan ilişkisi, satış stratejisi olarak sıklıkla kullanıldı.

''Tank Saat'te satın alırken insanlara heyecan veren meşru bir tarih var. Galler Prensesi'nin taktığı saatin aynısını takmanız çok hoş bir hikaye.'' [4]

Andy Warhol ve Cartier Tank Saat

Cartier markası işlevini aşan bir parça ortaya çıkartmıştı. Bu parçanın temsil ettiği ikonolojiyi tanımlayan sembolik ifadeyi ise Pop Art figürü Andy Warhol üstlendi. Tank saatini taktı ama asla kurmadı. Bir röportaj sırasında itiraf etti.

“Gerçekten saati söylemek için takmıyorum…”

Jean-Charles de Castelbajac ve Cartier Tank Saat

Fransız tasarımcı Jean-Charles de Castelbajac, Fransız haftalık Madame Figaro Dergisi'nde Tank saatine siyasi ama şiirsel bir övgüde bulundu:

"Tüm Tanklar Cartier tarafından yapılmış olsaydı, barış içinde yaşamak için zamanımız olurdu!"

Muhammed Ali ve Cartier Tank Saat

Kelebek gibi uçan 'Dünya Ağır Sıklet Boks Şampiyonu' Muhammed Ali'yi de bir Tank takarken görmekteyiz.

Saatin en parlak dönemlerinde Muhammed Ali kadar güçlü ve iri insanlar ondaki zarafeti gördüler ve bir tanesine sahip olmak istediler. [4]

Truman Capote ve Cartier Tank Saat

Hevesli bir Tank koleksiyoncusu olan yazar Truman Capote, 1972'deki bir röportajını yarıda kesti. Muhabirin taktığı saate dayanamadı. "Bileğindeki o çirkin saati çıkar ve bunu tak.'' diyerek Tank'ının kordonunu çözüp takdim etti.

"Yalvarırım, sakla. Evde en az yedi tane var.”

Kanye West ve Cartier Tank Saat

Bir gün Louis Cartier işe giderken Londra otobüsü ile taksinin arasında bir araba kazası gördü ve her iki araç da tamamen parçalanmıştı. Atölyesine girdi ve ekibine sordu:

'Tank saatlerimizden biri, bir araba kazasında olsaydı nasıl görünürdü?'

60'larda bu görece ezilmiş saatten sadece 12 tane yapıldı. Ancak E-type Jaguar, Mini Cooper ve Beatles ile aynı şekilde ve aynı zamanda Londra'nın simgesi haline geldi.

Ünlü rapçi Kanye West'in de bu saati taktığını görünce şaşırmaya gerek yok. Her zaman ünlü insanlar tarafından takılmış Tank Saatlerden Kanye'nin de bir tane takması sadece kozmik bir anlam ifade ediyor.

Yüzyıllık İkonik Cartier Tank Saat

Son Tank

Louis Cartier'in pratik, sade tasarımı tüm zamanların en başarılı ve kalıcı saatlerinden biri haline gelmekle kalmadı, bütünlüğünü kaybetmeden birçok yeni varyasyonu kabul etti.

Her varyasyonun son derece doğru oluşu ve yüzyılı aşkındır devam etmesi; Louis Cartier'in Tank'ının sadece zamanı gösteren bir tasarım değil, zamanı aşan bir tasarım olduğunun kanıtıdır. Bugün hala soru hazırdır:

Bir Tank, bir Tanktan daha iyi olabilir mi? Bir simge kendini aşabilir mi? Hikaye henüz bitmedi...

Cartier Kol Saati Tank Modeli Yıllara Göre Gelişimi


 
[1] https://www.horobox.com/haber-detay/cartier-santos-hikayesi [2] https://www.thegentlemansjournal.com/article/iconic-cartier-watches-ever-made-wears/ [3] https://360rawmagazine.wordpress.com/2020/07/02/cartier-tank-the-socialite-watch-is-the-most-iconic-watch-of-the-cartier-house/ [4] https://www.gq-magazine.co.uk/watches/article/cartier-tank-history http://blamb.co.uk/portfolio/mr-porter-journal---wearable-tech/ https://www.mrporter.com/en-tr/journal/lifestyle/wearable-tech-the-first-8000-years-766550 https://www.cartier.com/en-us/collections/watches/all-watches/santos-de-cartier-watches/santos-de-cartier.html https://www.lhommetendance.fr/montre-cartier-santos-pasha/ http://www.lacotedesmontres.com/en/The-Tank-watch-turns-100-years-old-Tank-is-a-Tank-is-a-Tank-No_11700.htm https://www.yahoo.com/lifestyle/muhammad-ali-kanye-west-steve-184422900.html?guccounter=1 https://www.thegentlemansjournal.com/article/pick-iconic-cartier-watch-worn-icons/ https://timeandtidewatches.com/everything-need-know-cartier-tank/ https://www.nytimes.com/2017/09/19/fashion/watches-cartier-tank.html https://www.hodinkee.com/articles/from-war-time-to-watch-time-the-tank-behind-the-cartier-tank https://habituallychic.luxury/2016/01/timeless-chic-the-cartier-tank-watch/ https://www.cartier.com/en-us/collections/watches/mens-watches/tank.html

Bu makale tarihinde MARKUT Dergi Sayı: 14 altında Zeynep Yarar tarafından yazılmıştır. Sayının devamını aşağı kaydırararak okuyabilirsiniz. Üst menüden diğer sayılarımızı okuyabilir, buraya tıklayarak anasayfaya dönebilir veya alt bölümdeki formu doldurarak dergimize abone olabilirsiniz.

Paylaş:
Markut Mailde İllustrasyon
Dergimize Abone Olun
Yeni Sayıları Mailinize Gönderelim

ücretsizdir.