1980'lerden itibaren yavaşlama sürecine giren İskandinav tasarım hareketi yerini artık İtalyan tasarımlarına bırakıyordu. Ancak popüler kültürün de etkisiyle tekrar sunulan İskandinav tasarımları günümüze kadar hâlâ tüm dünyada popülerliğini korumakta. Peki günümüzde İskandinav stili neden bu kadar revaçta?

Karmaşıklıktan, abartıdan, gösterişten kısacası avam hatlar ve renklerden uzak, çağı yakalamış, fonksiyonel ve ergonomik çizgilere sahip bir tasarım anlayışı olarak gün geçtikte daha geniş bir kitleye hitap etmekte olan iskandinav tasarımı; masalar, koltuklar, yemek takımları, sehpalar, aydınlatma aksesuarları gibi başlıca ürünler ile hayatımızın büyük bir kısmına uzanıyor. Sadelik ve estetiğin yanı sıra, doğadan uzaklaşıp teknolojik çağın soğuk esintili getirileriyle birlikte doğaya duyulan özlem arttı; böylece doğayla iç içe yaşama arzusu meydana geldi. İskandinav tasarımı bu isteği renk, desen doku ve organik formlarıyla mükemmel bir şekilde karşıladığından, günümüze kadar popülerliğini korumaya devam eder.

Hans Wegner

John F. Kennedy ve
      Richard Nixon'ın seçim tartışması,

Hans Jørgensen Wegner (1914-2007) dünyaca ünlü ikonik Danimarkalı mobilya tasarımcısıdır. Wegner’ın tarzı genellikle işlevselliğe vurgu yapan modernist bir ekol olan Organik İşlevsellik olarak tanımlanır. Bu düşünce ekolü, öncelikle Poul Henningsen , Alvar Aalto ve Arne Jacobsen’in katkılarıyla İskandinav ülkelerinde ortaya çıkmıştır. Yaşamı boyunca, 100’den fazlası seri üretime sokulan ve tasarım ikonu haline gelen, 500’den fazla farklı sandalye tasarlamıştır.

Renk seçimi bir kumar olmamalı. Bilinçli bir karar olmalı. Renklerin bir anlamı ve işlevi vardır. -Verner Panton

Panton Sandalye, 1960’larda Danimarkalı tasarımcı Verner Panton tarafından tasarlanan bir plastik sandalyedir. Dünyanın ilk kalıba dökülmüş plastik sandalyesi olarak, Danimarka tasarımının başyapıtlarından biri kabul ediliyor. Sandalye 2006 Danimarka Kültür Kanonu’na (Kulturkanonen) dahil edildi.

İstiflenebilir bir plastik sandalye tasarlama fikri, İkinci Dünya Savaşı’ndan önce ilk olarak Alman mimar ve tasarımcı Ludwig Mies van der Rohe tarafından dile getirildi. 1950’lerin başından itibaren Panton da tek parça halinde istiflenebilir, dirsekli bir plastik sandalye yapmayı hayal etmişti. 1950’lerde Panton Sandalye için bir seri düzenledi. 1960’lı yılların ortalarında, mobilya üreticisi Vitra’dan Willi Fehlbaum, diğer birçok üreticinin aksine, zamanın en sevilen malzemesi olan ahşap yerine plastik bacaksız sandalyenin eskizlerine hayran kaldı.

Fehlbaum ile Panton, fiberglas ile güçlendirilmiş polyester kullanarak soğuk preslenmiş bir model üretti. İlk defa bir sandalye tek parça halinde, ayaksız olarak tasarlandı. Termoplastik polistiren kullanılarak endüstriyel üretime uyarlandı, bu da maliyette belirgin bir düşüş sağladı.

Günümüzde iskandinav tasarımcıları sadece kendi tasarım anlayışlarından etkilenmeyip, dünyada olup biten yeni anlayışları da takip ediyor, ortaya geleneksel ve yenilikçi yaklaşımla harmanlanmış tasarımlar çıkarmaya devam etmekteler.
Tias Eckhoff, Norveçli endüstriyel tasarım öncüsü.

Eero Aarnio

Aarnio’nun tasarımları, 1960’ların popüler kültürünün önemli bir parçasıydı ve dönemin bilim kurgu filmlerin setlerinde yerini almıştı. Eero Aarnio, çocuklar için oyuncaklar ve mobilyalar da dahil olmak üzere günümüzde yeni tasarımlar yapmaya devam ediyor. Aarnio, resmi web mağazasını ve ilk Design Eero Aarnio Showroom’unu Helsinki’de açtı. Aarnio’nun en güncel tasarımlarını, prototiplerini ve son haberleri sitesinde bulmak mümkün.

Aarnio, 1960'lı yıllarda plastik ve fiberglas sandalye gibi yenilikçi mobilya tasarımlarıyla dikkat çeken Fin iç mimar. Helsinki’deki Endüstriyel Sanatlar Enstitüsü’nde okudu ve 1962’de kendi ofisini kurdu. Ertesi yıl, içi boş bir küre olan Ball Chair’ı tanıttı. Diğer yenilikçi tasarımlar arasında Pastil Sandalye ve Domates Sandalye vardır.

1968'de Eero, Pastil'in rahat formu ve benzersiz estetiğiyle Amerikan Endüstri Ödülü'nü aldı. Tasarımın ve ergonominin kalitesiyle yastığa ihtiyaç olmadığını biliyordu. New York Times, Pastil'in insan vücudu için en ideal tasarıma sahip olduğunu yazdı.
Ball Chair, The Prisoner Movie, 1967
Aarnio'nun, Helsinki Uygulamalı Sanatlar Okulu'na giriş sınavı için çizdiği kırmızı daireyle çevrelenmiş büyük bir gazetenin arkasında oturan kişi.

Aarnio’nun en güncel tasarımlarını, prototiplerini ve son haberleri sitesinde bulmak mümkün.

Aarnio Originals >
'Double Bubble' Lamba, Eero Aarnio, 2001
'Swan' Lamba, Eero Aarnio, 2007
   
https://en.wikipedia.org/wiki/Hans_Wegner

https://en.wikipedia.org/wiki/Panton_Chair

https://www.wallpaper.com/design/eero-aarnio-at-85-designer-profile#0_pic_15

https://studiodesignistanbul.wordpress.com/2011/12/26/iskandinav-tasarimi/

https://en.wikipedia.org/wiki/Eero_Aarnio
      

Bu makale tarihinde MARKUT Dergi Sayı: 03 altında Elif Ersöz tarafından yazılmıştır. Sayının devamını aşağı kaydırararak okuyabilirsiniz. Üst menüden diğer sayılarımızı okuyabilir, buraya tıklayarak anasayfaya dönebilir veya alt bölümdeki formu doldurarak dergimize abone olabilirsiniz.

Paylaş:
Markut Mailde İllustrasyon
Dergimize Abone Olun
Yeni Sayıları Mailinize Gönderelim

ücretsizdir.